editor talk
home
about bareo
news & event
art of design
decor guide
the gallery
living young
talk to editor
links
 
 

 

             สวัสดีค่ะ Issue นี้มะลิขอแจมค่ะ จะมาเล่าเรื่องราววัฒรรมของคนจีนมาเล่าสู่กันฟังค่ะ ปกติแล้วช่วงเดือน กันยายนถึงตุลาคมของทุกปีจะเป็นอีกช่วงหนึ่งที่มะลิตั้งตารอค่ะ ก็ช่วงนี้ของทุกปีจะมีวันไหว้พระจันทร์นี่ค่ะ ที่รอไม่ใช่อะไรหรอกค่ะ รอกินขนมไหว้พระจันทร์ต่างหาก ที่ต้องบอกเป็นช่วงก็เพราะว่า วันไหว้พระจันเค้าจะนับตามปฏิทินของจีนค่ะ คือ วัน  15 เดือน 8 ของจีน บางทีในปฏิทินสากลที่เราใช้ก็จะไม่มีวันนี้ระบุ วิธีที่จะรู้ง่ายๆ นะคะ คือ ให้ดูจากปฏิทินว่าวันสารทจีนตรงกับวันไหน แล้วให้นับไปอีก 1 เดือน นั่นแหละค่ะ ค่ะ วันไหว้พระจันทร์ ปีนี้ตรงกับวันที่ 3 ตุลาคมค่ะ

 

             วันไหว้พระจันทร์ถือเป็นวันสารทกลางเดือนของฤดูใบไม้ร่วง เป็นวันที่พระจันทร์เต็มดวง มีเรืองเล่าเกี่ยวกับวันไหว้พระจันมากมาย อันหนึ่งคือ ในสมัยโบราณจักรพรรดิจีนจะทำพิธีเซ่นไหว้พระอาทิตย์ในฤดูใบไม้ผลิ และจะไหว้บวงสรวงพระจันทร์ในฤดูใบไม้ร่วง ในคืนที่พระจันทร์เต็มดวง เพื่อขอให้ท่านคุ้มครองชุมชนและดลบันดาลให้พืชพรรณธัญญาหารอุดมสมบูรณ์

 

             การไหว้เริ่มตั้งแต่เช้าคือ ก่อนเที่ยงไหว้เทพแห่งแผ่นดิน ส่วนตอนเย็นช่วง 5 โมงเป็นต้นไป โดยผู้ชายจะไปไหว้บรรพบุรุษ หรือศาลประจำประกูล ส่วนผู้หญิงจะจัดโต๊ะไว้พระจันทร์ที่ลานกลางแจ้ง หน้าศาลประจำตระกูล หรือที่หน้าบ้านตัวเอง โดยให้ผู้หญิงไหว้ก่อน ตามด้วยเด็กๆ ส่วนผู้ชายบ้างก็บอกว่าไม่ต้องไหว้ เพราะถือคติว่า "หญิงไม่ไหว้เจ้าเตาไฟ ชายไม่ไหว้พระจันทร์" แต่จากบันทึกบางเล่มก็บอกว่าผู้ชายไหว้แต่ไม่คุกเข่า

 

             ของไหว้ สำคัญที่สุดคือ เย่ว์ปิ่ง (ขนมไหว้พระจันทร์) เกา หรือ กอ หรือ ขนมโก๋ คือขนมนึ่งทำจากแป้งหรือถั่ว ส่วนมากมีรสหวานและหนากว่าปิ่ง เนื่องจากช่วงนี้ธัญชาติคือข้าวและถั่วชนิดต่างๆ ได้ผลเก็บเกี่ยวแล้ว จึงมีอาหารประเภทปิ่งและเกาซึ่งทำจากธัญชาติเหล่านี้มากมายหลายชนิด ล้วนนำมาเป็นเครื่องไหว้ประกอบขนมไหว้พระจันทร์ นอกจากนี้ก็จะมี ผลไม้ ที่นิยมคือ เผือก ส้มโอ แตงโม

 

             ต่อมามีการไหว้นี้ถือว่าเป็นงานของผู้หญิงจึงมีการเจาะจงไหว้เจ้าแม่กวนอิม ดังนั้นของไหว้ที่เพิ่มเข้ามาคือ อาหารเจทั้งสด-แห้ง เช่น วุ้นเส้นแห้ง เห็ดหูหนูแห้ง เห็ดหอมแห้ง ฟองเต้าหู้แห้ง  และที่เพิ่มเข้ามาอีกคือ ของใช้สวยงาม และเครื่องประดับของผู้หญิง เช่น แป้งผัดหน้า สบู่ แชมพู ผ้าเช็ดหน้า ธูปเทียน กระดาษเงินกระดาษทอง ไปจนถึงชุดฉลองพระองค์กระดาษเงินกระดาษทองของเจ้าแม่กวนอิม อ๋อ! ที่ขาดไม่ได้คือข้างโต๊ะไหว้จะต้องมีต้นอ้อยผูกเป็นซุ้มตกแต่งด้วยกระดาษสี โคมไฟ และไฟประดับ อย่างสวยงาม

     

     

     
       
     

     

     

                   ปัจจุบัน การไหว้หระจันทร์ คือ เทศกาลที่มีการตั้งโต๊ะจัดของสักการะบูชาพระจันทร์ เพื่อเป็นการขอพรให้กับครอบครัวและให้กับชีวิตของ ตนเอง ของแต่ละอย่างบนโต๊ะก็จะมีความหมาย ต่างๆ กันไปหากวิธีการจัดโต๊ะของแต่ละประเทศก็ จะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสิ่งของที่หาได้และผลไม้ ในประเทศที่มีซึ่งโดยปรกติก็จะไม่ฟันธงกำหนด ตายตัว หากแต่ผลไม้ที่ใช้ก็จะเน้นให้เป็นผลกลมเพื่อ ความกลมกลึงของชีวิตและหมายถึงความกลมของ พระจันทร์


                   สำหรับการจัดโต๊ะไหว้ในปัจจุบันจะเริ่มด้วยซุ้มประตูที่ทำจากต้นอ้อยผูกโคมไฟ และไฟประดับ ไว้กับต้นอ้อย ให้สวยงาม วางกระถางธูป เทียนไว้ด้านหน้าสุด แจกันดอกไม้สดสองข้าง ขนมอี้ เจดีย์น้ำตาล(อั้งทึ้ง) ใต้เจดีย์อาจนำคำกลอนในกระดาษแดงมาวางก็ขนมเปี๊ย ผลไม้ 5 ชนิดขนมไหว้พระจันทร์ ขนมโก๋ และขนมหวานเคลือบน้ำตาลต่างๆ โต๊ะประดับประดาด้วยกระดาษลวดลาย ต่างๆ การจัดตั้งโต๊ะนั้นไม่ตายตัวเสมอไป แล้วแต่ใครมีวิธีการที่ต่างกันไปเน้นความสวยงาม


                   วันไหว้พระจันทร์ เป็นว่ากันว่าเป็นวันที่พระจันทร์เต็มดวงสวยที่สุด สมัยเด็กด้วยความที่มะลิเป็นเด็กต่างจังหวัดในชุมชนของคนจีน ดังนั้นวันไหว้พระจันทร์จึงเป็นอีกวันหนึ่งที่จะเห็นสมาชิกของครอบครัวคนจีนมารวมกัน แล้วช่วยกันแต่งโต๊ะไหว้ ที่สนุกก็คือ ในแต่ละบ้านจะแข่งกันแต่งให้สวยที่สุด บางบ้านมีการจัดโต๊ะไหว้พระจันทร์ร่วมกัน เพื่อแชร์ค่าใช้จ่าย และเวลาไหว้ก็จะไหว้รวมกัน หลังจากไหว้ที่โต๊ะไหว้ของบ้านตัวเองแล้ว จากนั้นจะพากันไปเดินเล่นเดินดูบ้านอื่นๆ ว่าบ้านไหนแต่งอย่างไรของเขา หรือของเราที่สวยกว่ากัน และจะเก็บก่อนพระจันทร์ขึ้นตรงศรีษะค่ะ จากนั้นจะเป็นเวลาที่นำขนมและของไหว้มาแบ่งกินกันในครอบครัวค่ะ


                   เมื่อมานึกย้อนอีกครั้งทำให้คิดได้ว่าอาจจะเป็นอีกกุศโลบายให้รักบ้านเกิดของคนจีนโบราณก็ได้ค่ะ เพราะเมื่อต่างก็มารวมกันที่บ้านแล้วนอกจากจะพบปะพูดคุยกันแค่ในครอบครัวแล้ว ยังมีการเดินไปรอบๆ หมู่บ้านเพื่อจะชมโต๊ะไหว้ของบ้านอื่นๆ ก็ยังเป็นการพบปะพูดคุยกันของผู้คนในชุมชนอีกด้วย ด้วยความที่คนในชุมชนต่างก็ออกไปทำงานที่ต่างบ้านต่างเมือง เมื่อถึงวันไหว้พระจันทร์ก็พากันกลับบ้านและไม่ให้ลืมคนในครอบครัว รวมถึงคนในหมู่บ้านอีกด้วยค่ะ


    เอ..บ้านเราคงจะมีแต่วันสงกรานต์เท่านั้นละมั้งค่ะ ที่เป็นวันรวมญาติ


     

     

     
     

     

    -- มะลิ --

     
         
               

     

     


    บริษัท บาริโอ จำกัด

    50 ซอยบรมราชชนนี 4 ถนนบรมราชชนนี เขตบางพลัด กรุงเทพฯ 10700   Tel. 66 2881 8536-7   Fax. 66 2881 8538