ย้อนอดีตเมื่อช่วงพ.ศ. 2400 เป็นช่วงที่สถาปัตยกรรมของไทยเริ่มปรับตัวตามบริบทตามสังคม วัฒนธรรม และการปกครองที่เปลี่ยนแปลง ทำให้มีการพัฒนาเกาะรัตนโกสินทร์ โดยมีการสร้างวัง วัด สะพานข้ามคูคลอง ถนน และอนุสาวรีย์ โดยมีนายช่างฝรั่งชาวอิตาเลียนเข้ามาเป็นวิศวกร สถาปนิก โดยได้รับมอบหมายให้สร้างอาคารสำคัญหลายแห่งในกรุงเทพ เพื่อเป็นการเปลี่ยนแปลงของการเข้ายุคใหม่ แม้เวลาผ่านไปนานแค่ไหน สิ่งเหล่านี้ก็ยังคงอยู่ถึงแม้ว่าความงามของมันจะลดเลือนตามกาลเวลาครับ ไม่ให้เสียเวลามาเริ่มกันที่สถานที่แรก พระที่นั่งอนันตสมาคม ครับ
พระที่นั่งอนันตสมาคม
พระที่นั่งอนันตสมาคมเริ่มก่อสร้างในสมัยรัชกาลที่ ๕ ใช้เวลาในการก่อสร้างทั้งสิ้นแปดปี เพื่อเป็นที่รับรองแขกเมืองและประชุมปรึกษาราชการแผ่นดิน พระองค์ได้ทรงจ้างช่างจากอิตาลี คือ มิสเตอร์ เอ็ม.ตามานโย (M.Tamango) เป็นผู้ออกแบบ นาย ซี อัลเลกรี เป็นวิศวกร โดยมีเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) เป็นแม่กองจัดการก่อสร้าง แต่การก่อสร้างดำเนินไปได้เพียงสองปี พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าก็เสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 จึงรับช่วงการก่อสร้างต่อจนสำเร็จลงในอีก 6 ปีต่อมาซึ่งตรงกับ พ.ศ.2458 รวมเวลาทั้งสิ้น 8 ปีเป็นอาคารหินอ่อนแบบโดมคลาสสิกของโรมัน สร้างด้วยศิลปะอิตาเลียนเรอเนอซองส์และแบบนีโอคลาสสิก ภายนอกประดับด้วยหินอ่อนจากเมืองคารารา ประเทศอิตาลีบางส่วนยังแกะสลักเป็นรูปพันธุ์พฤกษา และรูปคนเพื่อประดับอาคารอีกด้วย มี รูปทรงของพระที่นั่งอนันตสมาคมนี้แบบเดียวกับวิหารเซนต์ปีเตอร์แห่งโรม และโบสถ์เซนต์ปอล กรุงลอนดอน และหากมองลงมาจากบนอากาศ ก็จะเห็นผังของพระที่นั่งเป็นรูปไม้กางเขนแบบละติน ลักษณะเด่นของพระที่นั่งอนันตสมาคมก็อยู่ที่ช่วงบนของอาคารซึ่งเป็นรูปโดมซึ่งทำจากทองแดง มีโดมใหญ่อยู่ตรงกลาง และโดมเล็กๆ อยู่รายรอบอีก 6 โดม
วัดบางขุนพรม หรือพิพิทธภัณฑ์ธนาคารแห่งประเทศไทย
กรมโยธาธิการเป็นผู้ดำเนินการออกแบบภายใต้การกำกับดูแลของพระสถิตย์นิมานการ (หม่อมราชวงศ์ชิต อิศรศักดิ์) ซึ่งงานออกแบบก่อสร้างของราชการในกรมโยธาธิการในระยะแรก ทั้งหมดอยู่ในความรับผิดชอบของ นายมาริโอ ตามาญโญ รับผิดชอบด้านสถาปัตยกรรม และนายคาร์โล อันเลกรี ดูแลด้านวิศวกรรม
สะพานมัฆวานรังสรรค์
สะพานมัฆวานรังสรรค์ เป็นสะพานข้ามคลองผดุงกรุงเกษม ที่สร้างขึ้นพร้อมกับการสร้างถนนราชดำเนินนอก ซึ่งเป็นถนนขนาดใหญ่ แบบที่เรียกว่า Avenue ของทวีปยุโรป อยู่ในพื้นที่เขตพระนคร, เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย และเขตดุสิต กรุงเทพมหานคร ผู้ออกแบบคือนายการ์โล อัลเลกรี นายช่างชาวอิตาลี สร้างตามสถาปัตยกรรมอิตาลีและสเปน ใช้เวลา 3 ปี ลักษณะเป็นสะพานโครงสร้างคานเหล็กพื้นคอนกรีต ส่วนประดับคือรางสะพานที่เป็นเหล็กหล่อและดวงตรารูปช้างเอราวัณ ที่กลางสะพานมีเสาหินอ่อน มุมสะพานรองรับด้วยโคมไฟสำริด ผนังเชิงลาดสะพานประดับด้วยหินอ่อน สะพานแห่งนี้ได้ชื่อว่าเป็นสะพานที่สวยงามสะพานหนึ่งในกรุงเทพฯ รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จพระราชดำเนินมาทรงเปิดเมื่อ พ.ศ. 2446 และพระราชทานนามว่า สะพานมัฆวานรังสรรค์
สะพานมหาดไทยอุทิศ
สะพานมหาดไทยอุทิศมีรูปแบบทางสถาปัตยกรรมแบบยุโรปและก่อสร้างตามวิธีสมัยใหม่ กลางราวสะพานด้านขวามีภาพประติมากรรมนูนต่ำเป็นรูปสตรีอุ้มเด็ก ในมือมีช่อดอกซ่อนกลิ่น ด้านซ้ายเป็นรูปผู้ชายยืนจับไหล่ของเด็ก เป็นภาพแสดงถึงความโศรกเศร้าอาลัยรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวครับ แต่หากดูจากป้ายที่จารึกชื่อและปี พ.ศ. ที่สร้างแล้ว จะเห็นได้ว่าปีที่สร้างคือ พ.ศ. 2467 เป็นปีที่ 15 ในรัชกาลที่ 6 คือ ห่างจากปีที่พระพุทธเจ้าหลวงรัชกาลที่ 5 สวรรคตไปแล้วถึง 15 ปี อันที่จริงสะพานนี้บรรดาข้าราชกาลในกระทรวงสมัยนั้น ได้ร่วมกันบริจาคสร้างขึ้นในโอกาสที่สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงพ้นจากตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย เป็นการแสดงความอาลัยถึงพระองค์ท่าน
ตึกไทยคู่ฟ้า
ทำเนียบรัฐบาล เดิมชื่อ “บ้านนรสิงห์” พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น เพื่อพระราชทานแก่ พลเอก พลเรือเอกเจ้าพระยารามราฆพ เป็นผลงานของ อันนิบาลเล ริก๊อตติ และเออรโคเล แมนเฟรดิ ชาวอิตาลี เป็นอาคารสูงสองชั้น สถาปัตยกรรมเป็นแบบฟื้นฟูกอทิกแบบเวเนเชียน (Neo Venetain Gothic) ที่มีศิลปะของไบเซนไทน์ผสม ถอดแบบมาจากพระราชวัง Ca’ d’Oro Palace ที่สง่างามริมแกรนด์คาแนลของเมืองเวนิส สังเกตุจากผนังนกเจาะช่องโค้งปลายแหลมทรงสูง ประดับลวดลายปูนปั้น บางส่วนเขียนสีแบบปูนแห้ง (Fresco Secco) มีบันไดขึ้นด้านหน้า สู่ห้องโถงกลาง โดยบนระเบียงด้านหน้าหลังคา ชั้นดาดฟ้าตึก ซึ่งเป็นจุดเด่น หากมองจากหน้าตึกครับ
สถานีรถไฟหัวลำโพง
ภาพโดย : Wuttipong Charoensub
สถานีรถไฟกรุงเทพ หรือที่นิยมเรียกกันว่า สถานีรถไฟหัวลำโพง เป็นสถานีรถไฟหลักของประเทศไทย และเป็นสถานีที่เก่าแก่ที่สุด สร้างในสมัย รัชกาลที่ 5 ในปี พ.ศ. 2453 สร้างเสร็จและเริ่มใช้งาน วันที่ 25 มิถุนายน พ.ศ. 2459 ในปัจจุบันสถานีรถไฟหัวลำโพง มีทางเชื่อมต่อที่มีรูปแบบทางสถาปัตยกรรมที่ดูกลมกลืนกับรถไฟฟ้ามหานครหรือรถไฟฟ้าใต้ดินบริเวณถนนพระรามที่ 4
ตำหนักพรรณราย หรือตึกพรรณราย
เป็นอาคารแสดงงานศิลปะ ตั้งอยู่ในมหาวิทยาลัยศิลปากรในปัจจุบัน เดิมเคยเป็นตำหนักประทับของหม่อมเจ้าหญิงพรรณราย พระมารดาของเจ้าฟ้ากรมพระยานริศราวัดติวงศ์โดยมีนายช่างกราสสิ (Signor Grassi) สถาปนิกชาวอิตาลีเป็นผู้รับผิดชอบการปรับปรุงท้องพระโรงและการสร้างตำหนักพรรณราย เน้นรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบเรอเนสซองซ์ ที่มีรูปแบบและสัดส่วนการวางผังแบบพาลลาเดียน (Palladian Style) โดยชั้นล่างจะมีทางเดินเลียบไปกับแนวเสาที่เป็นทรงโค้งในแบบสถาปัตยกรรมโรมัน ชั้นบนมีระเบียงหันเข้าหาสวน ซึ่งแทรกอยู่ระหว่างอาคาร ปัจจุบันอาคารหลังนี้ถูกบูรณะให้ยังอยู่ในสภาพดี เป็นอาคารที่อยู่ติดกับสวนแก้ว ซึ่งเป็นสวนประติมากรรมที่มีกลิ่นอายผสมผสานระหว่างไทยกับศิลปะอิตาลีครับ
|